Άσκηση. ΘΕΜΑ 4ο Πανελλαδικών εξετάσεων 2005 (Δ)

Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα παραγωγικών δυνατοτήτων μιας υποθετικής οικονομίας η οποία με δεδομένη τεχνολογία παράγει μόνο τα αγαθά Χ και Ψ,  χρησιμοποιώντας αποδοτικά όλους τους παραγωγικούς της συντελεστές.

ΑΓΑΘΟ Χ:
Συνδυασμός:  Α = 0, Β = 20 , Γ = ; Δ =100, Ε = 150 (παραγόμενες ποσότητες)
ΚΕ του αγαθού Χ σε μονάδες Ψ: στο συνδυασμό ΑΒ = 1, ΒΓ = 2, ΓΔ = ; ΔΕ = 5
ΑΓΑΘΟ Ψ:
Συνδυασμός:  Α = ; Β = 510 , Γ= 450, Δ = 250, Ε = 0 (παραγόμενες ποσότητες)
ΚΕ του αγαθού Ψ σε μονάδες Χ: στο συνδυασμό ΑΒ = 1, ΒΓ = ; ΓΔ = 0,25 και ΔΕ = 0,20

α. Κάνοντας τους κατάλληλους υπολογισμούς στο τετράδιό σας να συμπληρώσετε τα κενά του πίνακα στα οποία υπάρχουν ερωτηματικά.

β. Να υπολογίσετε πόσες μονάδες από το αγαθό Ψ θα θυσιασθούν προκειμένου να παραχθούν οι πρώτες 120 μονάδες του αγαθού Χ.  ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2005

Σημείωση: Η άσκηση είχε δοθεί σε πίνακα, αλλά για τεχνικούς λόγους σας τη μεταφέρω με το παραπάνω τρόπο.

 

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΑΒΒΑΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΒΟΗΘΗΜΑ.

ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ:

1. ΘΕΩΡΙΑ με ιεράρχηση για εύκολη απομνημόνευση, ΧΩΡΙΣΜΕΝΗ ΣΕ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (Βασίζεται αποκλειστικά στην εξεταζόμενη ύλη)

2. ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΜΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΥΠΟΥ ΣΩΣΤΟΥ - ΛΑΘΟΣ + ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

3. ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΜΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΥΠΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ + ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

4. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ + ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

5. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗΣ ΕΝΝΟΙΩΝ

6. ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ - ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ + ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ

7.  ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ (ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΒΟΗΘΗΜΑΤΟΣ - ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)



ΘΕΩΡΙΑ : Ειδικές περιπτώσεις της ΚΠΔ

Στις παρακάτω περιπτώσεις εξετάζουμε τις μορφές της ΚΠΔ, σύμφωνα με τις αντίστοιχες τιμές του ΚΕ. Ανάλογα με τις τιμές του ΚΕ, η ΚΠΔ παίρνει και ανάλογη μορφή, κάτι που υποδηλώνει και το χαρακτηρισμό περί καταλληλότητας ή μη των χρησιμοποιούμενων παραγωγικών συντελεστών. Η συγκεκριμένη ύλη του μαθήματος, δεν αναλύεται διεξοδικά στο σχολικό βιβλίο, είναι όμως απαραίτητο να αναφερθεί, δεδομένου ότι απαιτείται για την επίλυση των σχολικών ασκήσεων του 1ου κεφαλαίου.
Το ΚΕ εκφράζει το συντελεστή διεύθυνσης δεδομένου ότι λ = Δ(Ψ) / Δ(Χ). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα σε άλλες περιπτώσεις η ΚΠΔ, να είναι ευθεία γραμμή και σε άλλες περιπτώσεις να προκύπτει ως τεθλασμένη γραμμή. Σύμφωνα με τη μορφή της ΚΠΔ μιας οικονομίας, μπορούμε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την αξιοποίηση των παραγωγικών συντελεστών που χρησιμοποιούνται κατά την αύξηση της παραγωγής ενός αγαθού.
1. ΚΕ σταθερό και ίσο με τη μονάδα (1) σε όλους τους παραγωγικούς συνδυασμούς - ΚΠΔ ευθεία γραμμή (ορθογώνιο ισοσκελές τρίγωνο)
Εάν οι μεταβολές στη παραγωγή μεταξύ των αγαθών Χ και Ψ, είναι σταθερές και ίσες, το Κ.Ε παραμένει σταθερό σε όλο το μήκος της ΚΠΔ και ίσο με τη μονάδα (1). Η ΚΠΔ στη περίπτωση αυτή σχηματίζει με τους άξονες των συντεταγμένων ορθογώνιο ισοσκελές τρίγωνο και είναι ευθεία γραμμή, αφού αποτελείται από ευθύγραμμα τμήματα που έχουν την ίδια κλίση . Ο συντελεστής διεύθυνσης (λ) που εκφράζει το ΚΕ παραμένει σταθερός. (λ = ΔΨ / ΔΧ)(βλέπε και την άσκηση 8 του σχολικού βιβλίου, σελ. 26 για αγαθά Χ και Ψ )
2.ΚΕ σταθερό - ΚΠΔ ευθεία γραμμή.
Εάν οι μεταβολές μεταξύ των αγαθών είναι σταθερές, το Κ.Ε παραμένει σταθερό σε όλο το μήκος της ΚΠΔ. Η ΚΠΔ και στη περίπτωση αυτή προκύπτει ως ευθεία γραμμή, διότι αποτελείται από ευθύγραμμα τμήματα που έχουν την ίδια κλίση σε όλο το μήκος της ΚΠΔ. (το ΚΕ εκφράζει την κλίση της εφαπτομένης δηλαδή το συντελεστή διεύθυνσης λ -βλέπε και την άσκηση 10 του σχολικού βιβλίου, σελ. 26)
Στις παραπάνω περιπτώσεις οι παραγωγικοί συνδυασμοί είναι όπως λέμε εξίσου κατάλληλοι για τη παραγωγή των αγαθών. Αυτό σημαίνει ότι σε όποιο τμήμα της ΚΠΔ, αυξήσουμε το ένα αγαθό κάποιες μονάδες θα έχουμε ακριβώς την ίδια ή σταθερή απώλεια μονάδων για το άλλο αγαθό.
3.ΚΕ αυξανόμενο σε όλο το μήκος της ΚΠΔ.
Στη περίπτωση που το ΚΕ των αγαθών είναι συνεχώς αυξανόμενο, η ΚΠΔ θα έχει τα κοίλα της στραμμένα προς την αρχή των αξόνων, διότι η κλίση της εφαπτομένης (δηλαδή το ΚΕ ) είναι συνεχώς αύξουσα.
Στη περίπτωση αυτή οι παραγωγικοί συντελεστές δεν είναι εξίσου κατάλληλοι για τη παραγωγή των αγαθών. Το αυξανόμενο ΚΕ δηλώνει ότι όσο αυξάνεται η παραγωγή του ενός αγαθού, αποσπώνται όλο και μεγαλύτερες ποσότητες παραγωγικών συντελεστών από το άλλο αγαθό.
(βλέπε και την άσκηση 8 του σχολικού βιβλίου, σελ. 26 για τα αγαθά Χ και Φ)
4. ΚΕ φθίνων σε όλο το μήκος της ΚΠΔ.
Αυτή η περίπτωση είναι ακριβώς αντίθετη, σε σχέση με τη προηγούμενη.
Σε περίπτωση που το ΚΕ των αγαθών μειώνεται συνεχώς, η ΚΠΔ θα έχει τα κοίλα της στραμμένα αντίθετα προς την αρχή των αξόνων, διότι η κλίση της εφαπτομένης (δηλ. το ΚΕ) είναι συνεχώς φθίνουσα.

ΘΕΩΡΙΑ : Χαρακτηρισμοί παραγωγικών συνδυασμών

1.Εάν ένας παραγωγικός συνδυασμός βρίσκεται εντός ή αριστερά της ΚΠΔ χαρακτηρίζεται ως ΕΦΙΚΤΟΣ. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να παραχθεί από τη συγκεκριμένη οικονομία χωρίς όμως στη περίπτωση αυτή να γίνεται πλήρης αξιοποίηση των παραγωγικών συντελεστών και της δεδομένης τεχνολογίας.
2. Εάν ένας παραγωγικός συνδυασμός βρίσκεται πάνω στην ΚΠΔ χαρακτηρίζεται ως ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΕΦΙΚΤΟΣ. Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να παραχθεί από τη συγκεκριμένη οικονομία, η οποία στη περίπτωση αυτή αξιοποιεί πλήρως τους παραγωγικούς συντελεστές και τη τεχνολογία της.
3. Εάν ένας παραγωγικός συνδυασμός βρίσκεται εκτός (ή δεξιά) της ΚΠΔ χαρακτηρίζεται ως ΑΝΕΦΙΚΤΟΣ. Δηλαδή δε μπορεί να παραχθεί από τη συγκεκριμένη οικονομία. Θα μπορέσει μόνο να παραχθεί εάν αυξηθούν οι ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών ή βελτιωθεί η τεχνολογία ή συμβούν και τα δύο. Στη περίπτωση αυτή θα έχουμε μετατόπιση της ΚΠΔ προς τα δεξιά, κάτι που το χαρακτηρίζουμε ως οικονομική ανάπτυξη.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα παραπάνω δεν περιλαμβάνονται στο σχολικό βιβλίο είναι όμως απαραίτητα για την κατανοήση της ύλης που αφορά τη ΚΠΔ και το ΚΕ.

Η χρησιμότητα της Οικονομικής Επιστήμης

(ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ)
Το κείμενο που ακολουθεί δεν αποσκοπεί να σας "παρασύρει" να επιλέξετε ή όχι το μάθημα ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ. Αυτό είναι αποκλειστικά δική σας επιλογή και έχει να κάνει με τις σκέψεις σας σχετικά με το κύκλο σπουδών που προτίθεστε να ακολουθήσετε.
Η γνώση της Οικονομίας είναι μια γνώση που μας απαλλάσσει από το φόβο. Όπως κάθε γνώση άλλωστε. Η οικονομική γνώση ιδίως μας απαλλάσσει από τον "επίκαιρο" φόβο.
Οι Έλληνες για αρκετό καιρό βιώνουν μια φοβική πραγματικότητα.
Η χώρα χρεοκοπεί. Βγαίνουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιστρέφουμε στη δραχμή. Το δημόσιο χρέος έχει ξεπεράσει το 120% του ΑΕΠ και τα επόμενα χρόνια υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει το 150%. Οι διεθνείς οίκοι μας υποβάθμισαν και τόσα άλλα που καθημερινά ακούμε από τις τηλεοράσεις. Φυσικά κανείς δε μπαίνει στο κόπο να σας πληροφορήσει:
1. Τι είναι ΑΕΠ; Πώς το μετράμε;
2. Τι σημαίνει ότι το δημόσιο χρέος έχει φθάσει το 120% του ΑΕΠ; Πόσα χρωστάμε και που τα χρωστάμε; Μόνο εμείς ως χώρα χρωστάμε;
3. Τι σημαίνει χρεωκοπία; Πως γίνεται; Έχει ξανασυμβεί σε άλλη χώρα;
4. Τι εισπράτουμε και τι ξοδεύουμε ως λαός;
5. Τι είναι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι; Ποιοί είναι; Πως λειτουργούν;
6. Πως λειτουργούν οι αγορές που όλοι επικαλούνται στις συζητήσεις τους; Πως διαμορφώνονται οι τιμές των αγαθών; Τι είναι πληθωρισμός;
7. Τι σημαίνει ύφεση; Οι οικονομίες έχουν ξαναπεράσει στο παρελθόν από καταστάσεις ύφεσης; Και αν ναί πως τη ξεπέρασαν;
Φυσικά τα ερωτήματα είναι πολλά και η επιλογή του μαθήματος δεν θα σας δώσει άμεσα τις απαντήσεις. Όμως θα σας οδηγήσει σε ένα δρόμο που θα βρείτε τις απαντήσεις. Και όταν κάποιος γνωρίζει τις απαντήσεις, υποπίπτει σε λιγότερα λάθη. Ακολουθεί σωστότερο δρόμο από τους άλλους. Και το κυριότερο. Ζεί στη πραγματικότητα.

ΑΣΚΗΣΗ 1.25
Μια οικονομία παράγει τα αγαθά Χ και Ψ, σύμφωνα με τους ακόλουθους παραγωγικούς συνδυασμούς:
Αγαθό Χ: Συνδυασμός Α = 800, Β = 400, Γ = ; και Δ = 0
Αγαθό Ψ: Συνδυασμός Α = 0, Β = ; , Γ = 300 και Δ = ;

Με δεδομένο ότι το ΚΕ του αγαθού Ψ είναι στο συνδυασμό ΑΒ = 4 μονάδες Χ, ΒΓ = 1 μονάδα Χ και ΓΔ = 2/3 μονάδες Χ,
α. Να υπολογίσετε τις παραγόμενες ποσότητες των αγαθών που δεν περιλαμβάνονται στους παραπάνω παραγωγικούς συνδυασμούς.
β. Να υπολογίσετε το ΚΕ του αγαθού Χ, σε όλους τους παραγωγικούς συνδυασμούς
γ. Για να παραχθούν οι πρώτες 420 μονάδες Ψ, πόσες μονάδες Χ θυσιάστηκαν;
δ. Εάν μια μονάδα Χ μας δίνει κέρδος 12 ευρώ και η μια μονάδα Ψ μας δίνει κέρδος 15 ευρώ, συμφέρει η παραγωγή των πρώτων 420 μονάδων Ψ;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗΣ ΕΝΝΟΙΩΝ

1.24. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω έννοιες, στις θεματικές ενότητες που αναφέρονται

α) στο κύριο οικονομικό πρόβλημα
β) στους συντελεστές της παραγωγής και
γ) στη ΚΠΔ.

1. αναφέρεται στην ικανότητα που έχουν ορισμένοι άνθρωποι να διαβλέπουν κέρδος, σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, για να πραγματοποιηθεί η παραγωγή.
(ΠΧ η παραπάνω έννοια εντάσσεται στους συντελεστές παραγωγής αφού εκφράζει την επιχειρηματικότητα, επομένως επιλέγουμε το β.)
2. αναφέρεται στη διαφορά που υπάρχει μεταξύ του πλήθους των αναγκών που οι άνθρωποι επιδιώκουν να ικανοποιήσουν και του περιορισμένου όγκου των αγαθών που υπάρχουν, για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών.
3. θεωρούνται δεδομένοι.
4. δείχνει τις (μέγιστες) ποσότητες ενός προϊόντος που είναι δυνατόν
να παραχθούν σε μία οικονομία, για κάθε δεδομένη ποσότητα του άλλου
προϊόντος.
5. αναφέρεται στην έλλειψη αγαθών την οποία προσπαθούν οι άνθρωποι να ξεπεράσουν με την οργανωμένη δραστηριότητα, την ανάπτυξη της τεχνολογίας, την εξεύρεση νέων παραγωγικών πόρων κτλ.
6. αναφέρεται στους τρόπους που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να μετασχηματίσει την ύλη και να της δώσει μορφή χρήσιμη για τη ζωή του.